De liefde die ik voor post voel, bestaat al jaren. Maar groeit ook elke dag een beetje meer. Regelmatig sta ik even stil bij hoeveel post me gegeven heeft: alle momenten van rust en tot mezelf komen, de aandachtige manier van kijken en bezig zijn, het contact, de vriendschappen en ga zo maar door. Sommige inzichten had ik niet gekregen zonder het schrijven van een brief en deze vorm van contact is door geen enkel ander middel te vervangen. Post is zelfs zo’n belangrijk onderdeel van mijn leven dat het een manier van leven is geworden. Ik kijk dus altijd met post-ogen om me heen.
Ik keek een paar maanden geleden ook met post-ogen rond in een antiquariaat in Hengelo. Deze prachtige plek, ook wel liefkozend de tempel van het woord genoemd, is inmiddels gesloten. Zoals de Postfabriek onze ode aan het geschreven woord is, was deze plek ook een ode aan het woord. Op de dag dat de deuren voor het laatst geopend werden, ben ik nog gauw ‘op harts-tocht‘ gaan kijken. Soms vind je de mooiste dingen als je je verwachtingen loslaat en zonder plan op pad gaat. En die instelling liet me deze dag iets vinden waar mijn hart nog steeds harder van gaat kloppen.
De brief, de zelfgemaakte envelop en andere momentjes van aandacht komen samen en gaan uiteindelijk als compleet bundeltje aandacht naar de brievenbus
Post is zo’n belangrijk deel van mijn leven geworden dat ik er bijna non-stop mee bezig ben. Het is meer dan ‘gewoon een hobby’ geworden. Het is natuurlijk niet zo dat ik mijn dagen alleen maar vul met schrijven of het maken van enveloppen en kaartjes. Maar de aandachtige manier van kijken en bezig zijn, die ik van post heb geleerd, is wel een manier van leven geworden. Zo vertelde ik in Brief uit de oorlog hoe ik soms ‘brieven in gedachten’ schrijf.
Want ik heb vaak in gedachten al de woorden gezocht om iets met iemand te delen. Niet alleen het moment dat ik werkelijk achter mijn schrijftafel ga zitten, ben ik bezig met het schrijven van een brief. Dat doe ik ook tijdens wandelingen en andere dagelijkse handelingen, zonder pen en papier aan te raken.
Druk druk druk
De maatschappij waarin we leven vraagt om een bepaalde snelheid en veel mensen voelen zich daardoor gehaast en druk. Als ik over mijn liefde voor post vertel, reageren mensen vaak verbaasd. Ze vertellen vol enthousiasme verhalen over briefcontact uit hun kindertijd, maar zien vandaag de dag niet hoe ze daarvoor óók nog ruimte moeten maken. “Daar heb ik nu geen tijd meer voor.” Terwijl ik juist op drukke dagen heel bewust aan mijn schrijftafel ga zitten om mijn gedachten te ordenen of een envelopje te vouwen. Even onthaasten en weer terugkomen in het nu. Een Indiaas gezegde luidt: “Heb je geen tijd om te mediteren, mediteer dan twee keer zo lang.” Post is te vergelijken met meditatie! Ook Kim vertelt in een blogje hoe post een manier om te onthaasten is en deelde een fragment uit College Tour waarin John Cleese dat heel mooi weet uit te leggen.
Brieven schrijven doe ik graag buiten de deur. Zo raak ik niet afgeleid door dingen in het huishouden of de kinderen die mijn aandacht vragen, maar heb ik even écht tijd voor mezelf. Een heerlijke kop koffie of thee erbij die iemand anders voor me zet, het is écht mijn rustmomentje. Laatst zat ik in de Zeeuwse Hemel in Zierikzee en raakte even in gesprek met één van de eigenaren. Ik vertelde dat ik een brief aan het schrijven was en ook over onze blog, waarop hij opmerkte dat dat best paradoxaal was.. Ambassadeurs voor het brievenschrijven door middel van een blog. Zo hebben we in interviews ook al eens de vraag gehad of we tegen het internet zijn.
Voor ons is er echter absoluut geen sprake van goed of slecht, het één óf het ander, voor ons gaan alle digitale mogelijkheden en het plezier dat we hebben in post hand in hand. Het internet kent vele voordelen: het overbrugt afstand, het gaat snel, je kunt vele mensen tegelijk bereiken en het is een schat aan informatie. Wij maken graag gebruik van al die voordelen, want we zouden jullie nooit allemaal persoonlijk per post kunnen bereiken. Alle digitale mogelijkheden van communicatie zien wij als een prachtige aanvulling op dat wat je via de post met elkaar kunt delen. We maken gretig gebruik van Facebook, Instagram, Snapchat en we hebben elkaar bijna dagelijks iets te melden op whatsapp. Voor alle dingen die we “even snel” kwijt willen, waar we direct een plaatje van willen delen, maar ook alle momenten dat we graag meegluren bij mensen van over de hele wereld, richten we ons tot social media en het internet. Maar het schrijven, het maken van post, dat is van een hele andere orde. Als we op zoek zijn naar een moment van rust, bezinning, ontspanning, onze gedachten of gevoelens op een rijtje willen krijgen, toe zijn aan een stukje reflectie, diepgang, een verhaal eruit laten waarvan we soms niet eens weten dat het in ons zit, écht iets willen delen, willen troosten, noem maar op.. Dan is daar pen en papier. De snelheid van het internet is een voordeel, maar kan ook een nadeel zijn. Soms lijkt het alsof je altijd haast hebt, alsof je altijd moet opschieten, alsof er altijd nóg iets te doen, te bekijken, te lezen etc. is. Met post kun je even écht onthaasten, de pen gaat niet sneller over het papier dan je hand hem kan sturen. Het dwingt je om de tijd te nemen, om de stilte op te zoeken. En juist in al die momenten van stilte, kan de creativiteit opbloeien. Onze beste ideeën ontstaan onder de douche, tijdens een wandeling, tijdens het vouwen van een stapel enveloppen. Ze ontstaan wanneer ons hoofd even uit mag rusten van al het denkwerk en de vele prikkels. Onze beste inzichten komen terwijl we aan het schrijven zijn, als we gedwongen zijn om even naar binnen te keren en na te gaan hoe we ons voelen.
John Cleese wist het heel mooi te vertellen in een filmpje dat ik tegenkwam op Facebook, maar helaas niet kan embedden om hier te delen. Het is hier te vinden, mocht je willen doorklikken. In College Tour heeft John Cleese hier echter ook over gesproken, dit fragment staat op youtube en kan ik hier daarom wel neerzetten:
Elke week maak ik nu heel bewust de tijd voor deze stilte in mijn hoofd. Ik zorg voor tijd alleen, voor tijd om te schrijven, voor tijd om met mijn handen bezig te zijn. Zo ga ik nu even in het zonnetje zitten met een kop koffie en een stapeltje papier om mijn vandaag geschreven brief in te pakken en wandel ik daarna in alle rust naar de brievenbus. En jij, wat ga jij nu doen?
Een doos vol troostpost die ik heb ontvangen na het overlijden van mijn vader.
Zoals je in dit blogje hebt kunnen lezen, is mijn vader op 28 maart overleden. Dit viel precies in het weekend. Daardoor moest ik eventjes wachten op de post, waar ik nog meer dan anders naar verlangde. Ik kreeg in dat weekend vaak gezelschap aangeboden, maar ik kón het even niet. Dat betekent niet dat ik helemaal geen contact wilde. Lieve woorden waren zelfs erg welkom zolang ik daar zelf niets mee hoefde te doen. En is dat niet juist de kracht van post: woorden uitpakken op het moment dat je ze nodig hebt? Het even helemaal mogen beleven zonder er (meteen) op te hoeven reageren?
De eerste dagen vond ik het vooral fijn dát er kaarten en brieven op de mat vielen. Mijn hoofd en lijf zaten zo vol verdriet dat de woorden nog niet echt binnenkwamen. Maar om op deze manier medeleven van mensen om me heen te krijgen, troostte me toch. Een aantal dagen achter elkaar werd er een stapeltje post gebracht. Dat waren hele fijne momenten in die chaotische dagen. De post zorgde ervoor dat ik even de tijd nam om te gaan zitten. Het gaf niet alleen troost, het was ook een rustig momentje tussen al het geregel door. Maar na die eerste dagen werd het ineens stil. Eigenlijk net op het moment dat ik wél wat met de woorden kon en ze zo nodig had. Ik dacht terug aan de keer dat ik het vanaf de andere kant meemaakte. Toen de vader van Ruchama overleed, beleefde ik een soortgelijke situatie, maar dan andersom. Onze band was toen nog heel anders, niet zo hecht als hij nu is. Ik weet nog hoe ik twijfelde over alles. Is dit wel gepast? Ben ik niet te veel? Kan ik dit wel sturen? Wat schrijf ik haar? Vindt ze het wel fijn om post te krijgen? Door al die twijfels stopte ik na een tijdje met het versturen van post. En heb ik gewacht tot ik iets van haar hoorde. Maar dat duurde wel even en ik weet nu pas waarom. Ik was niet te veel, mijn post was zelfs heel fijn om te krijgen, maar Ruchama was overrompeld door alle emoties. Ik was op zoek naar bevestiging en snap door mijn eigen ervaring dat ze de ruimte niet had om die te geven. Ook ik werd de eerste weken(!) zo geleefd door alles! Het regelen van de uitvaart, overspoeld worden door verdriet en de tijd die ‘over’ was wilde ik het liefst bij mijn moeder zijn. Het lukte me niet om te reageren op de post die ik kreeg. Maar dat wil niet zeggen dat ik er niet blij mee was! Ruchama wist precies waar ik doorheen ging en stuurde me in die eerste weken regelmatig een kaart om me te laten weten dat ze aan me dacht.
Situaties, mensen en hun wensen zijn heel verschillend! Toch geloof ik dat rouwen een proces is dat we allemaal anders beleven en verwerken, maar waarbij we dezelfde moeilijke momenten tegenkomen. Ik wil graag mijn ervaringen delen en hoop dat ik zo antwoorden kan geven op de vragen die ik ook ooit had. Want ik ben óók op zoek geweest naar wat ik moest doen en vond het fijn om andermans ervaringen te horen. De dood is over het algemeen nog steeds iets waar niet veel over wordt gepraat en in mijn beleving wordt er vaak heel afstandelijk en geheimzinnig over gedaan. Ik zie dat liever anders en wil graag mijn verhaal delen. Als je naar aanleiding van dit logje vragen hebt, wil ik je uitnodigen om ze gewoon te stellen! Je mag een reactie achterlaten onder dit logje of een mailtje sturen naar de Postfabriek.
Soms zijn juist de luchtige gesprekken fijn, maar ook heb ik de behoefte om de diepte in te gaan. Ik ben nieuwsgierig en dat is niet altijd een slechte eigenschap. Het is de drang in mij om iets te leren. Kunnen begrijpen waarom iemand iets doet is iets wat me veel bezig houdt. Het laat me zien dat dingen niet altijd zo zwart of wit zijn als velen denken. Zo leef ik ook mijn leven. Iets kan heel verdrietig zijn, maar door er dieper naar te kijken zie ik ook de mooie kanten ervan, de extra laag erin. En vooral het lezen en schrijven van brieven helpt me hierin heel erg! Ik word geïnspireerd, vind herkenning, kan mijn verhaal kwijt en ervaringen delen.
