Mijn vader overleed op een zaterdag en de maandag daarop zat ik op de bank met een stapel enveloppen. Weggekropen in het hoekje van de bank en de enveloppen op de leuning. Ik herinner me het gevoel van dat moment nog zo goed. Ondanks dat het één van de moeilijkste dagen uit mijn leven was, herinner ik me vooral het gevoel van geborgen zijn. Hoe verwarmend het kan zijn dat op het moment dat je overstroomt van verdriet en ongeloof, mensen laten weten dat ze aan je denken. Natuurlijk denken mensen aan je, dat zeggen ze je, dat weet en voel je wel. Maar het vast kunnen houden in je hand laat het beter en anders doordringen dan een smsje of e-mailtje. Post kan nooit op het verkeerde moment komen. Het komt of op het juiste moment of wanneer de ontvanger er geen tijd of ruimte voor heeft kan het opzij worden gelegd tot het juiste moment. Een smsje opent iemand ongemerkt gelijk en als je dan een emotie opwekt kan diegene er ook niet meer om heen.

Voor mij ging het op dat moment niet om wat iemand schreef, maar de moeite die iemand voor me had gedaan. Een kaartje uitgezocht, waarschijnlijk na gedacht over wat je tegen iemand zegt met zoveel verdriet en daarna voor mij naar de brievenbus gegaan omdat diegene wilde laten weten dat hij of zij aan mij dacht. Ieder mens heeft aandacht nodig en wanneer je verdriet of pijn hebt, kan aandacht verzachten. Wanneer je zo van slag bent is het fijn om even dat moment te hebben. Weg te kruipen in de hoek van de bank en je te laten troosten door kaartjes vol aandacht en liefde van anderen.

de kaartjes die ik kreeg na het overlijden van Tico

Iedereen komt op een gegeven moment op het punt dat je een lieve vriendin, een kennis, collega of familielid een kaartje wil sturen om te laten weten dat je aan diegene denkt. En iedereen weet ook hoe moeilijk het is om dan het juiste kaartje en de juiste woorden te vinden. Als verzender zoek je naar iets wat je over wil brengen, je wil troosten, iets wegnemen of juist omarmen. Ik geloof niet dat hét kaartje te vinden is. Dat zit in ons hoofd en daar moet je tegen aan lopen, niet naar zoeken. Laat dat los en ga op je gevoel af. Het ontvangen van post wanneer je zoveel verdriet voelt maakt dat je geen seconde een kaartje lelijk of een tekst stom vindt, het maakt je dankbaar voor de moeite die een ander voor je heeft gedaan. Maar dat neemt niet weg dat een mooie kaart of een juiste tekst nóg fijner is. Zoek dus niet naar de kaart die het beste bij de situatie past maar zoek een kaart die bij de persoon past. Zo ben ik dol op de natuur, vogels en bloemen en ik glimlach door mijn tranen heen toch een beetje harder wanneer ik uit een simpele kraft-envelop een prachtige bloemenkaart haal. Maar iets simpels als een mooie sluitsticker of postzegel doet me op dat moment toch iets! De verzender heeft een kaartje in zijn of haar hoofd tijdens het zoeken, het kan zelfs een teleurstelling zijn wanneer je die niet vindt. Maar de ontvanger heeft geen kaart in zijn of haar hoofd, voor de ontvanger is elke kaart fijn en een bij diegene passende kaart alleen maar een verrassing! Het ontvangen van een kaartje kan niet teleurstellen. Het wel willen doen en laten omdat je het juiste kaartje niet kan vinden, kan wel teleurstellen. Net als het geen kaartje ontvangen van degene waar je het eigenlijk wel van verwacht of hoopt – juist omdat jullie close zijn of beide weten wat de kracht van post kan zijn. Ik kan je dus alleen maar aanraden om niet te streng te zijn. Ga op je gevoel af. Denk aan diegene en welke dingen of interesses komen dan bij je naar boven? Als condoleance kaart hoef je niet perse een grauwe In Oprechte Deelneming kaart te sturen. Durf verder te kijken, naar een mooi gedicht, een mooie vlinderkaart of een mooie wolkenlucht. Weet je dat iemand olifantjes spaart, kijk dan of je een mooie olifantenkaart kan vinden. En als je die niet vindt, dan is er vast een andere mooie kaart! Maar wat schrijf je er dan op? Er zijn geen woorden om verdriet, pijn of boosheid weg te halen. Hoe graag we het ook willen, het kaartje en de woorden er op zullen niks weghalen van wat de ontvanger voelt. Het enige en juist het meest waardevolle wat het doet, is diegene voor jou omarmen. Er naast al dat verdriet gewoon even te zijn. Ruimte te geven aan wat diegene voelt, het mag er zijn en in gedachten kom je even naast diegene zitten. Ik kan niet voor iedereen spreken, maar zelf vond ik elk kaartje of briefje fijn. Juist omdat mensen door het sturen van een kaartje laten weten dat ze meeleven. Ze zien dat je verdrietig bent, erkennen je pijn en laten weten aan je te denken. Alle woorden en kaartjes van de wereld veranderen niks aan de pijn waar je door heen moet, aan de rouwperiode. Het maakt morgen niet minder hard. Maar nu, in dit moment… als je op de bank zit en het voelt alsof iedereen die een kaartje heeft gestuurd je op dat moment omarmd. Die warmte, die geeft moed om morgen weer aan te kunnen. Tip! Durf persoonlijk te zijn. Het bovenstaande kaartje had op de voorkant een foto van het hondje van een penvriendin, wachtend achter de deur. Juist die foto in combinatie met deze zin kwam heel hard binnen, omdat het iets herkenbaars was en iets wat voor mij nu weg is. Iets wat hard binnen komt hoeft niet alleen maar zeer te doen, het kan (vind ik) ook heel fijn zijn om geraakt te worden. Het is een mooi teken als mensen oprecht snappen wat iemand of iets voor je betekent en nu weg is. Het meest bijzondere poststuk wat ik heb gekregen is een brief van Kim. Kim stuurde me na het overlijden van mijn vader niet alleen een kaartje voor mij. Maar ze had ook een brief geschreven voor mijn vader. Ondanks dat hij het niet meer kon lezen, is deze brief de meest waardevolle brief geworden die ik ooit heb ontvangen. De brief ging over mij, mijn band met mijn vader en het verdriet wat ik nu had. En die brief is zo oprecht geschreven, zo vanuit het hart dat het zó diep bij mij binnen kwam dat ik deze brief voor altijd zal koesteren. Maar wat als ik tien van dat soort brieven had gekregen? Dan is de waarde er ook al snel af. Het waren de juiste woorden, op het juiste moment van de juiste persoon. Dat zijn de enkele brieven en kaarten tussen de stapel kaarten die je krijgt. Als jij degene bent die dat bij die persoon en op dat persoon kan geven, dan voel je dat wel en dan is wat je schrijft goed. Maar leg daarnaast de lat niet te hoog voor jezelf. Ga op je gevoel af, schrijf wat je wil zeggen zonder te proberen iets op te willen lossen. Ik kan je vertellen dat de ontvanger alleen maar heel erg blij zal zijn met het gebaar wat je maakt. Mocht je nou echt niet weten wat je moet schrijven – wat echt niet erg is! – denk dan eens aan iets kleins wat je mee kan sturen. Iets wat geen woorden nodig heeft. Zelf heb ik een voorraadje kleurrijke zakdoekjes. Om mee te sturen voor de verdrietige momenten van mijn penvriendinnen. Het is maar een zakdoekje, maar wel een zakdoekje voor de tranen van iemand die je lief vindt. De zakdoekjes heb ik bij Flying Tiger gekocht. Maar Xenos, Wibra of Action heeft ze ook wel eens! De blauwe stoffen zakdoek kreeg ik bij een poststuk na het overlijden van mijn vader. De hele post was prachtig in blauw/bruine tinten en de zakdoek vond ik eigenlijk het liefste van de hele inhoud. Van Nienke kreeg ik een mooie steen in hartvorm (bij de brief van Kim op de foto) en deze stenen heb je ook met teksten als ‘Ik denk aan je’. Hoeveel woorden heb je nodig als je iemand zoiets liefs en moois vast kan laten houden? De stenen zijn te koop bij verschillende cadeau-winkeltjes. Op twee van mijn kaartjes die ik voor na Tico zijn overlijden kreeg zat een vriendinnenkaartje. Het zijn hele simpele kaartjes maar de tekstjes zijn lief en treffend. Op de achterkant is ruimte om je eigen boodschap er bij te zetten of hem leeg te laten. Je kan ook denken aan een gehaakt hartje of de zelfgemaakte vilten ster die ik kreeg. Of aan een ‘kopje troost’ en een mooi theezakje mee sturen. Een van mijn penvriendinnen weet dat ik altijd blij word van mooie postzegels en stuurde me een mooi envelopje vol postzegels. Zoals je hebt gelezen kan post echt troosten. Maar ook al jullie ontzettend lieve reacties hebben mij getroost en verwarmd. Ik wil jullie dan ook allemaal heel, heel erg bedanken voor alle lieve woorden en het meeleven!

Liefs, Ruchama